Nguyễn Quốc Nam - thơ & cuộc đời

Khi viết về nhà thơ Nguyễn-Quốc-Nam tôi hình dung một người bạn học từ thuở nhỏ , dáng gầy gầy với phong cách nghệ sĩ và đi vào sở thích nào cũng thật say mê ...Ngày xưa ngoại trừ việc miệt mài bên sách vở anh say mê làm thơ và học nhạc , tôi nhớ là lúc bắt đầu học đàn Guitar anhđã ngày đêm cặm cụi học ngón đàn đến nổi mười đầu ngón tay chai cứng  mỗi lần cầm viết cứ run run và anh đệm đàn thì không thua gì một nhạc công chuyên nghiệp .

Nguyễn-Quốc-Nam là tên thật của những  tập thơ đã xuất bản. Trước năm 1975 anh còn có bút danh   Mạc-Hàn Vi Linh . Anh sinh năm 1952 tại  Xã Phú Cường ,Tỉnh Thủ dầu Một,( nay là Tỉnh Bình Dương ), nhưng trong giấy khai sinh là năm 1953 . Từ thơ ấu gia đình đã đưa về Long Hoa, Quận Phú Khương,  tỉnh Tây-Ninh sinh sống và theo học ở Trường tiểu học cộng đồng Long hoa, Trung Học Nông Lâm Súc Tây-Ninh. khi hết bậc trung học anh tiếp tục theo học Đại học chuyên ngành nông nghiệp và tốt nghiệp khoá 14 thuộc Đại học nông nghiệp Sài Gòn ( Sau giải phóng đổi tên là Đại học Nông nghiệp IV. Ra trường với bằng tốt nghiệp Kỷ sư nông học ,anh trở vể Tây ninh nhận nhiệm vụ ở Công ty mía đường Tây ninh .Anh đã trãi qua nhiều chức vụ từ
nhân viên quèn đến trưởng phó phòng,trạm..rồi giám đốc xí nghiệp,phó giám đốc nông trường, trơ lý tổng giám đốc ...Nhưng ở nhiệm vụ nào thì ngoài công việc chuyên môn , anh vẫn miệt mài làm thơ , như một nguồn vui sống đầy cảm hứng và trí tuệ cho tâm hồn, nên lúc nào cũng thấy anh luôn vô tư và thoải mái.

Từ những năm đầu ở bậc Trung học ,ngoại trừ việc say mê học tập , Quốc Nam đã tích cực tham gia phong trào văn nghệ & báo chí của nhà trường , đầu tiên là tờ bích báo "TRẺ" với những bài thơ thật vô tư lãng mạn của tuổi học trò , anh đã thành lập một thi nhóm trong nhà trường ( lúc đầu chỉ có 3 người) để phát triển năng khiếu thơ văn và cổ vũ các bạn toàn trường viết bài nhân những dịp lể tết. Từ báo tường đã mạnh dạn xuất bản những giai phẩm in ronéo và  phát hành rộng rải trong phạm vi  các trường trong tỉnh. Khi đã có một tiền đề và tiếng vang cũng là lúc anh phối hợp cùng các bạn yêu văn thơ trong tỉnh để thành lập Thi-văn-đoàn TIẾNG LÒNG VÀM-CỎ  vào năm 1967 và ra mắt đặc san TRUNG THU  như một khởi đầu cho hoạt động thơ văn chuyên nghiệp ...Năm 1969  Anh cùng với Trần thế Diêm Sinh và Kha-trầm Tuấn  ra mắt   tập thơ  CÒ-TRẮNG mang lại tiếng vang trên diễn đàn văn nghệ tỉnh Tây Ninh . Không dừng lại ở một tỉnh nhỏ , Nguyễn-Quốc-Nam đã gởi sáng tác của mình ra ngoài tỉnh và được chọn đăng trên báo Phổ Thông, Khởi Hành... Thơ anh được diễn ngâm trên đài phát thanh Cần Thơ trong chương trình thi ca VỀ NGUỒN.

Thơ anh có nhiều tính cách, chân phương, giản dị, nhẹ nhàng và gần gũi dễ đi vào lòng người nhưng đôi khi cũng có những bài mang sắc thái triết lý sâu xa trong cái nhìn về cuộc đời, về thân phận con người và cuộc sống. nói chung vừa đọc qua ta có cái cảm giác như mắt thấy, tai nghe và rờ đụng những hình ảnh hay ý tưởng trước mặt hoặc một câu chuyện vừa bắt gặp đâu đó nhưng đôi khi cũng làm ta suy gẫm và thấm thía với cuộc đời như một số bài sau đây:

 ... Sáng tinh sương

" Tôi đứng bên bờ Sông Cẩm Giang ,
Thấy đầu mình bằng ngang nóc chợ
Em áo hồng đi trên hương lộ
Ngỡ mặt trời buổi sáng tinh sương "
......

 ( Bài thơ Vọng Nguyệt )

" Nếu bảo chờ nhau mà hoá đá
Thì xin cứ thử một lần xem
Chỉ sợ khi anh thành núi biếc
Ngàn năm không thấy dấu chân em "

Hay sâu sắc hơn bài CHÂN LÝ

Hãy nhìn cho thật rõ
Chiếc xe cổ lâm ly...
Chân lý ngồi trong đó
Và loài người đẩy đi

Phong cách Nguyễn quốc Nam vừa có tính lãng mạn, phong lưu  của người nghệ sĩ vừa có tính dung dị,bình dân  rất đỗi đời thường như bài thơ  " Những Ly ruợu tâm tinh (1972) " đã đưa dòng thơ của anh như một thể loại mới của thi ca ..

" Tình cờ gặp mày
Uống một bửa cho say
Ba năm nhanh quá đỗi
Một xị đi cô hai
Đây ngày mình hội ngộ
Cùng uống cạn một ly
Gặp mày mừng quá cở
Uống thêm ly nữa đi
....
Bạn bè giờ mỗi nơi
Đứa góc bể ven trời
Biết bao giờ gặp lại
Đâu đoán được ngày mai
Hôm qua đi ngang phố
Mầy gặp lại con bồ
Tay bồng con đi chợ
Tội nghiệp nàng-thôi "dô" !
            
Uống thêm ly nửa mày
ruợu nào bảo mình say
Chỉ say tình bè bạn
Xị nữa đi cô hai ... "

( Trích Những Ly ruợu tâm tình )

Đọc bài thơ trên chúng ta thấy những tâm tình của tác giả  như một tự thoại, một chuyện kể viết lại bằng thơ , Nguyễn Quốc Nam còn có cái thú là thích được đi đây đó với vài người bạn thân ,anh gọi vui là " đi giang hồ" hay là làm " lãng tử " một phen , bên ly ruợu, chén trà , anh thường xuất khẩu thành thơ những bài lục bát theo âm điệu dân gian vừa có tính trào phúng vừa mang hơi hướm châm biếm, mà người nghe thuộc giới nào cũng rất yêu thích, tôi gọi vui đó là những  "bài thơ cửa miệng" ...Chính vì được đi đây,đi đó nhiều miền trên đất nước, từ các tỉnh phía Bắc đến  mũi Cà Mau, anh còn phiêu lưu tận Kampuchia, Thái Lan...nên đa số bài thơ thường mang tên một địa anh nào đó . Thí dụ : ở Tây-Ninh có các bài viết mang tên : Tân Biên, Cầu Xa-Cách, Mưa Suối Dây , Cao Sơn Tự, Cẩm Giang , Gò Dầu...hay viết về Huế, Bến Tre ,Cần Thơ...Trong tình yêu dù mấy mươi năm phải sống xa nhà nhưng anh vẫn chắt chiu, nâng niu, vun đắp một mái ấm nhỏ thật hạnh phúc như bài thơ Tình Xuân. ,

Ra sông thì nhớ Cẩm Giang
Đêm nhìn Cẩm Tú giăng hàng bao la.
Lội rừng thấy một cành hoa.
Đẹp như Xuân đến trong ta bao giờ.
   
Và thật hạnh phúc ở hai câu kết bài thơ Cuối Năm

Con đã lớn và tình ta thêm lớn.
Em nở nụ cười trọn vẹn cuối năm.               

Đối với bạn bè , Nguyễn Quốc Nam bao giờ cũng giữ một mực chân tình đối với mọi người, dù gặp gỡ ở đâu, thời gian bao lâu ,anh sống với bạn rất chan hoà ,trìu mến như những bài thơ : Về quê thăm bạn,Nhớ nhung chiều mưa ,Đưa anh,Chiều Lương Hoà..Hay những bài đề tặng NS Trịnh công Sơn, nhà thơ Hữu Loan, thy sỹ Bùi Gíáng.. .

Thơ Nguyễn Quốc Nam được phổ nhạc rất nhiều như Nhớ nhung chiều mưa, Chút hương rừng (nhạc sĩ Trương quang Lộc) Tên em là dòng suối, Bên cầu xa cách, Cho tình yêu của anh.. (NS Nguyễn quốc-Tây) Mưa Suối Dây (NS Nguyễn-quốc-Đông,Minh Hồng) Về Sài Gòn, Chốn Xưa ( nhạc sỹ Hoàng Châu)... và nhiều bài đã được phổ biến rộng rãi...

Hiện nay anh đang sống ở Sài Gòn nhưng vẫn còn sản xuất nông nghiệp ở Tây Ninh nên mỗi tháng vẫn đi lên đi xuống và có nhiều cảm hứng cho việc sáng tác. Anh vẫn còn đi như người nghệ sĩ lãng tử với nguồn cảm hứng bất tận giữa dòng chảy của cuộc đời và thời gian...

 MỘT SỒ TÁC PHẨM ĐÃ XUẤT BẢN
- CÒ TRẮNG thơ {in chung} 1969

- NHỮNG NỖI XÓT XA thơ 1975

- TUYỂN TẬP THƠ 30 NĂM TÂY NINH  2005 HỘI VĂN HỌC NGHỆ THUẬT TÂY NINH XUẤT BẢN

- CHỐN XƯA thơ 2006   NHÀ XUẤT BẢN VĂN NGHỆ TP. HC M       

- HẠNH NGỘ II thơ {in chung} 2007 NHÀ XUẤT BẢN VĂN NGHỆ TP.HCM.

- THƠ VĂN GIỮA ĐỜI THƯỜNG tập VI thơ {in chung} 2007 NHÀ XUẤT BẢN THANH NIÊN. 

• Trước
• Sau